Diagnostyka nowotworów ginekologicznych — co warto wiedzieć?
Nowotwory narządów rodnych, rak sromu, rak szyjki macicy, rak jajnika, czy trzonu macicy oraz endometrium, to jedne z najczęstszych chorób onkologicznych u kobiet razem z nowotworem piersi. Choć medycyna oferuje nowoczesne rozwiązania diagnostyczne, nadal nowotwory kobiece są wykrywane za późno, co znacznie zmniejsza szanse ich wyleczenia. Nie zawsze jest to wina systemu, lecz także braku wiedzy oraz lęku. Jakie badania diagnostyczne umożliwiają bezinwazyjną i skuteczną diagnostykę raka?
Spis treści
- 1 Nowotwory ginekologiczne – diagnostyka
- 2 Cytologia – wykrywa nowotwór szyjki macicy na wczesnym stadium
- 3 Kolposkopia – specjalistyczne badanie diagnostyczne szyjki macicy
- 4 Markery nowotworowe – umożliwiają wczesne wykrycie raka
- 5 Badania obrazowe – nieinwazyjne badania w diagnostyce nowotworów ginekologicznych
Nowotwory ginekologiczne – diagnostyka
- Cytologia
- Kolposkopia
- Markery nowotworowe
- Badania obrazowe
Cytologia – wykrywa nowotwór szyjki macicy na wczesnym stadium
Cytologia to jedno z podstawowych badań profilaktycznych, które umożliwia szybkie wykrycie zmian w obrębie szyjki macicy. Jest to najskuteczniejsza metoda wczesnego diagnozowania raka szyjki macicy, który stanowi około 60% wszystkich nowotworów ginekologicznych i nadal niestety jest zbyt późno wykrywany. Głównym czynnikiem tego nowotworu jest wirus brodawczaka ludzkiego typu 16, 18, 31, 33, 45, które są onkogenne. Przenoszą się nie tylko podczas stosunku seksualnego, lecz także w kontakcie ze skórą, czy płynami ustrojowymi, dlatego dość trudno się przed nim uchronić. Wirus HPV jest dość powszechny w społeczeństwie i wyróżnia się ponad 100 typów tego patogenu.
Cytologia umożliwia wykrycie komórek nowotworowych już na bardzo wczesnym etapie, co znaczenie zwiększa szansę skutecznego wyleczenia choroby. Dlatego warto skorzystać z Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy.
Kolposkopia – specjalistyczne badanie diagnostyczne szyjki macicy
Kolposkopia to małoinwazyjne badanie, które umożliwia dokładną obserwację powierzchni szyjki macicy, dolnego jej kanału, pochwy oraz sromu, za pomocą specjalnego aparatu optycznego. Pozwala na wykrycie i rozpoznanie stanów zapalnych, zakażeń, chorób przenoszonych drogą płciową oraz stanów przedrakowych i rakowych.
Badanie nie jest bolesne, choć kolposkop może nieco na początku zadziwić. Jest to specjalny mikroskop, który umożliwia uzyskanie „trójwymiarowego obrazu” w powiększeniu od 4 do 50 razy. Dzięki temu lekarz może ocenić strukturę nabłonka, barwę, przejrzystość oraz stan naczyń krwionośnych.
Więcej na temat kolposkopii, znajdziesz na https://www.dcg.wroclaw.pl/kolposkopia-wroclaw.html.
Markery nowotworowe – umożliwiają wczesne wykrycie raka
Testy markerów nowotworowych to coraz powszechniej stosowana metoda diagnostyczna, umożliwiająca wczesne wykrycie zmian nowotworowych w organizmie. Czym dokładnie są markery i kiedy warto je wykonać?
Markery nowotworowe to związki chemiczne, zazwyczaj białka, które są produkowane przez tkankę nowotworową, lub organizm w momencie rozwoju raka. Są to albo substancje, które nie występują w organizmie zdrowego człowieka, albo ich stężenie znacznie wzrasta w sytuacji, kiedy rozwija się nowotwór. Wyróżnia się kilka różnych typów markerów, które obejmują wiele różnorodnych związków występujących w organizmie. Co ciekawe nie zawsze podwyższony poziom markerów świadczy o chorobie nowotworowej. Co więcej, markery nowotworowe nie są specyficzne, tylko dla jednego, konkretnego typu raka, np. CA 125 jest charakterystyczny dla nowotworów ginekologicznych, między innymi raka jajnika, jajowodu, macicy, piersi, a także przełyku, wątroby oraz trzustki. Wyjątkiem może być CA 15-3 charakterystyczny przede wszystkim dla raka piersi.
Wyniki poziomów markerów muszą być dokładnie przeanalizowane przez lekarza indywidualnie dla każdej pacjentki.
Badania obrazowe – nieinwazyjne badania w diagnostyce nowotworów ginekologicznych
Badania obrazowe to nieinwazyjne i zazwyczaj bezbolesne badania, które umożliwiają ustalenie lokalizacji nowotworu i stopień jego rozwoju. Najpowszechniej stosowanym badaniem obrazowym, jest USG. W przypadku nowotworów ginekologicznych najlepsze jest USG przezpochwowe, które umożliwia dokładną obserwację wnętrza macicy, endometrium oraz jajników. Sono HSG to badanie diagnostyczne, które stosowane jest nie tylko przy badaniu niepłodności, lecz także ułatwia wykrycie licznych zmian w obrębie narządów rodnych kobiety.
W sytuacji, kiedy potrzebna jest pogłębiona diagnostyka, wykonywane są również tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny, które pozwalają na skuteczne wykrycie zmian nowotworowych.